Αρχικη

Συνώνυμα-Αντώνυμα

Το θέμα των συνωνύμων και των αντωνύμων αντιμετωπίζεται σε νέα βάση, χωρίς βέβαια να εξαντλείται. Απόλυτη συνωνυμία δεν υπάρχει στη γλώσσα, γεγονός που την καθιστά τόσο πλούσια, ευέλικτη και εκφραστική. Η απλή απαρίθμηση «συνωνύμων» δεν βοηθά τον χρήστη του Λεξικού, ο οποίος περιέρχεται πολλές φορές σε αμηχανία, αφού δεν υπάρχουν οι αναγκαίες ενδείξεις, για να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά τις λίγο ή πολύ ισοδύναμες λέξεις ή εκφράσεις. Στο παρόν Λεξικό δίνονται συχνά οι απαραίτητες πληροφορίες, έτσι ώστε να επιλέγεται η εκάστοτε σημασιολογική δυνατότητα ανάλογα με την προθετικότητα του «παραγωγού» ενός γραπτού ή προφορικού κειμένου. Στο λήμμα έρχομαι καταγράφονται μέσα στα παραδείγματα με την ένδειξη (= …) 22 συνωνυμικές δυνατότητες. Αν ένα ΣΥΝ. ή ΑΝΤ. αντιστοιχεί σε όλες τις σημασίες του λήμματος, τότε προτάσσεται, για να μην επαναλαμβάνεται σε κάθε σημασία. Διαφορετικά, δηλώνεται μετά τα παραδείγματα κάθε σημασίας.

Η συντομογραφία Πβ. δηλώνει τη χαλαρή συνωνυμική σχέση που υπάρχει ανάμεσα στις λέξεις, τα σύμπλοκα και τις εκφράσεις: αλαλούμ: Πβ. αναμπουμπούλα, αναρχία, αναστάτωση, αναταραχή, βαβούρα, κομφούζιο, μπάχαλο, φασαρία, χαλασμός. Με την ένδειξη Βλ. γίνεται παραπομπή σε λέξεις ή εκφράσεις που ανήκουν στο ίδιο ή παραπλήσιο σημασιολογικό πεδίο ή παρουσιάζουν κοινά λεξικά ή γραμματικά μορφήματα: αντιβιοτικό: Βλ. ερυθρο-, στρεπτο-μυκίνη, πενικιλίνη. Ατμόσφαιρα: Βλ. εξώ-, θερμό-, ιονό-, μαγνητό-, μεσό-, οζονό-, στρατό-, τροπό-σφαιρα. Παραπέμπει, επίσης, σε χαλαρή αντωνυμική σχέση: δρω, βλ. αδρανώ.