| ID | Λήμμα | Ερμηνεία | |
|---|---|---|---|
| 1478 | -αΐτης, -αΐτισσα | : επίθημα για τον σχηματισμό πατριδωνυμικών ή οικογενειακών ονομάτων: Μορ~/Σιν~/χωρ~. | |
| 1535 | -άκα | : επίθημα θηλυκών ουσιαστικών που δηλώνουν συγγένεια για τον σχηματισμό υποκοριστικών: γιαγι~/μαμ~ (βλ. -ούλα). Βλ. -ακας. | |
| 1580 | -ακας & -άκας | επίθημα αρσενικών ουσιαστικών που δηλώνει 1. ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ατόμου: (συνήθ. μειωτ.) μεθύστ-ακας/μπεκρούλι~.|| (ως κατάλ. κύριων ονομάτων, με μεγεθυντική σημ.) (λαϊκό) Σταύρ-ακας. 2. (χαϊδευτ.-οικ.) στενή συγγενική σχέση και έχει υποκοριστική σημασία: μπαμπ-άκας (βλ. -ούλης). Βλ. -άκα. | |
| 1644 | -άκης | παραγωγικό επίθημα αρσενικών ουσιαστικών, ιδ. κύριων ονομάτων 1. υποκοριστικών με χαϊδευτική ή μειωτική σημασία: Γιανν~/Γιωργ~.|| Κοσμ~. 2. οικογενειακών ονομάτων, ιδιαίτερα κρητικών. Βλ. -άκος. | |
| 1645 | -άκι | {χωρ. γεν.} υποκοριστικό επίθημα για τον σχηματισμό ουδέτερων ουσιαστικών και σπανιότ. επιρρημάτων που δηλώνει 1. σμίκρυνση, συχνά σε χαϊδευτική ή ειρωνική χρήση και ιδ. οικειότητα: γατ~ (βλ. -ούλι)/κεφτεδ~/σκετσ~. Αγορ~/διαβολ~/ζευγαρ~/παιδ~/φιλ~.|| (από θηλ. κύρια ονόματα) Ελεν~.|| (μειωτ.) Eπαρχιωτ~.|| (για παράγωγα με σημασιολογική διαφοροποίηση από την πρωτότυπη λέξη:) Αλογ~/γκαζ~/καζαν~. Καλαμαρ-/φασολ-άκια. || Σινεμαδ~. Βλ. -αλάκι, -αράκι, -ουδάκι. 2. μετριασμό, συνήθ. σε ευγενική παράκληση, ή σχετικότητα: (Έλα σε) λιγ~.|| Απογευματ~/βραδ~. | |
| 1646 | -άκιας | {-άκηδες}: παραγωγικό επίθημα αρσενικών ουσιαστικών με μειωτική συνήθ. σημασία: εξυπν~/τυχερ~.|| Γυαλ~/καλοπερασ~/μουστ~/μπαχαλ~/τσαντ~. | |
| 1661 | -άκις | (λόγ. ή αρχαιοπρ.): επίθημα παραγωγής επιρρημάτων που δηλώνει επανάληψη: δεκ~/εξ~/οσ~/πλειστ~/πολλ~ (: πολλές φορές). | |
| 1664 | -άκλα | : επίθημα παραγωγής θηλυκών ουσιαστικών με μεγεθυντική σημασία: φων~. Χερ~ (πβ. -ούκλα). | |
| 1665 | -ακλας & -ακλάς | : επίθημα παραγωγής αρσενικών ουσιαστικών ή επιθέτων με μεγεθυντική σημασία: άντρ-ακλας. Βλ. -άκλα.|| Φων-ακλάς. | |
| 1721 | -άκος | επίθημα παραγωγής αρσενικών ουσιαστικών 1. υποκοριστικών με χαϊδευτική ή μειωτική σημασία: γεροντ~/πυρετ~/υπν~.|| (για αρνητ. ιδιότητα:) Aλητ~/διαβολ~/τεμπελ~/ψευτ~ (βλ. -αράκος).|| Γιατρουδ~/εμπορ~/υπαλληλ~ (πβ. -ίσκος). Πβ. -άκι. 2. οικογενειακών ονομάτων, ιδιαίτερα μανιάτικων. Βλ. -άκης. | |
| 1722 | -ακός | βλ. -ιακός | |
| 1951 | -άλα | : επίθημα θηλυκών ουσιαστικών που αναφέρονται σε ενέργεια ή στο αποτέλεσμά της: (συνήθ. επιτατ.) τρεχ~. Πβ. -ιμο.|| Διχ~/κρεμ~/φουσκ~. | |
| 1967 | -αλάκι | : υποκοριστικό επίθημα σε ουδέτερα ουσιαστικά που παράγονται από ουσιαστικά: βηχ~/βουν~/γρομπ~/μπογ~/ρουχ~/συκ~. Βλ. -άκι. | |
| 1992 | -άλας, -άλα & -αλάς, -αλού | : μεγεθυντικό επίθημα με επιτατική σημασία και συνήθ. ειρωνική συνυποδήλωση για τον σχηματισμό αρσενικών και θηλυκών ουσιαστικών: κεφ-άλας/πειν~. Κρεμαντ-αλάς/μαντραχ~. Μπουντ-αλού. | |
| 2026 | -αλγία | : (κυρ. στην ιατρ. ορολογία) λεξικό επίθημα που δηλώνει πόνο σε συγκεκριμένο σημείο του σώματος: αυχεν~, ισχι~/καυσ~/κεφαλ~/μυ~/νευρ~/οσφυ~. | |
| 2063 | -αλέος | , α, ο: επίθημα για τον σχηματισμό επιθέτων που επιτείνει την δηλούμενη ιδιότητα: αβυσσ~/γηρ~/διψ~/θαρρ~/κραυγ~/λυσσ~/νυστ~/πειν~/ρωμ~/υπν~/φευγ~/φρικ~. | |
| 2076 | -άλευρο | : β' συνθετικό ουδέτερων ουσιαστικών για τη δήλωση συγκεκριμένου είδους άλευρου: καλαμποκ~/κριθ~/πατατ~/ρυζ~/σιτ~/σογι~.|| (κατ' επέκτ.) Χαρουπ~. Ιχθυ~/κρεατ~/οστε~. | |
| 2100 | -αλής | βλ. -λής | |
| 2338 | -αλο | : επίθημα ουδέτερων ουσιαστικών: θρύψ~/καύκ~/κρότ~/ρόπ~/χούφτ~. | |
| 2361 | -αλός | , ή, ό: επίθημα που δηλώνει χαρακτηριστικό, ιδιότητα: ντροπ~/παρδ~/ροδ~. |
Πανεπιστημίου 28, 106 79, Αθήνα
210 3664700
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Αθήνα 2023.
Τρίστηλο με έγχρωμα λήμματα, σε χαρτί βίβλου των 60γρ. διαστάσεων 21 x 29,50 εκατοστά.
© 2022 ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ