αυξάνω [αὐξάνω] αυ-ξά-νω ρ. (μτβ. κ. αμτβ.) {αύξ-ησα (λόγ.) ηύξησα, -ήθηκε, -ημένος, αυξαν-όμενος, -οντας}: κάνω κάτι μεγαλύτερο ή περισσότερο από ό,τι είναι, γίνομαι μεγαλύτερος ή περισσότερος: ~ την απόσταση (ΑΝΤ. μικραίνω)/τη διαφορά (ΑΝΤ. ψαλιδίζω)/τη δύναμη (= δυναμώνω, ενισχύω)/την ένταση (= ανεβάζω, εντείνω)/τις επιδόσεις (= βελτιώνω, καλυτερεύω)/τον όγκο (= διογκώνω)/την όρεξη (πβ. ανοίγω)/τις πωλήσεις/την ταχύτητα (= επιταχύνω, ΑΝΤ. επιβραδύνω)/την τιμή (= ακριβαίνω). Μου ~ησαν τον μισθό (= πήρα αύξηση). Βαθμιαία/ραγδαία/σταδιακά/σταθερά/ταχύτατα ~εται/(σπανιότ.) ~ει η ανεργία/το βάρος/η θερμοκρασία (= ανεβαίνει. ΑΝΤ. πέφτει)/ο πληθυσμός (ΑΝΤ. λιγοστεύει)/ο πληθωρισμός/η χρήση (= διευρύνεται, επεκτείνεται). ~ονται οι δαπάνες/τα κέρδη (= πληθαίνουν, πολλαπλασιάζονται, αβγατίζουν)/τα τέλη (ΑΝΤ. ελαττώνονται, μειώνονται). Τα καθαρά έσοδα προβλέπεται να ~ηθούν κατά ...%. Πβ. μεγαλώνω. Βλ. επ~, προσ~, υπερ~. ● Μτχ.: αυξημένος , η, ο 1. που έχει αυξηθεί, πολύ μεγάλος: ~ος: κίνδυνος. ~η: ζήτηση/κίνηση/πλειοψηφία/χρέωση. ~ο: ενδιαφέρον. ~ες: ανάγκες/ευθύνες/πιθανότητες/προσδοκίες. Βλ. αυξανόμενος.2. ΓΡΑΜΜ. (για ρηματικό τύπο) που παίρνει αύξηση: Ο ~ τύπος προστακτικής "παρήγγειλέ", αντί "παράγγειλέ μου έναν καφέ" είναι λανθασμένος. ΑΝΤ. αναύξητος ● ΦΡ.: αυξάνεσθε και πληθύνεσθε: προτροπή για τεκνοποιία (από την ΠΔ)· (με χιουμορ. συνυποδ.) σε περιπτώσεις εντυπωσιακής αύξησης: ~ ~, γιατί χανόμαστε!|| (εμφατ. για κάτι μη αναμενόμενο ή αρνητ.) ~ονται και ~ονται τα αυτοκίνητα στις μεγαλουπόλεις (: γίνονται ολοένα και περισσότερα). [< αρχ. αὐξάνω, γαλλ. augmenter, αγγλ. increase]
αυξανόμενος
αυξανόμενος, η, ο [αὐξανόμενος] αυ-ξα-νό-με-νος επίθ.: που αυξάνεται, μεγαλώνει, πολλαπλασιάζεται: ~ος: ανταγωνισμός. ~η: ανησυχία/επιρροή/ζήτηση/κυκλοφορία/πίεση. ~ο: κόστος/μέγεθος/πλήθος. ~ες: ανάγκες/απαιτήσεις. ~α: έξοδα/χρέη. Διαρκώς/προοδευτικά/συνεχώς ~ αριθμός επισκεπτών. Ολοένα (και) ~ο το ενδιαφέρον (= εντεινόμενο) για ... Με ~ους ρυθμούς συνεχίζεται ο ... Βλ. αυξημένος. [< αρχ. αὐξανόμενος]
ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ
Πανεπιστημίου 28, 106 79, Αθήνα 210 3664700 Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.