επαγγελματίας [ἐπαγγελματίας] ε-παγ-γελ-μα-τί-ας ουσ. (αρσ. + θηλ.) {επαγγελματι-ών} ΑΝΤ. ερασιτέχνης 1. πρόσωπο που ασκεί ορισμένο επάγγελμα: αυτοαπασχολούμενος ~. Οδηγός ~ών και επιχειρήσεων. Άδεια ~α (= επαγγελματική).|| (ως επίθ.) ~ δημοσιογράφος/ποδοσφαιριστής/σκηνοθέτης/φωτογράφος. (ΣΤΡΑΤ.) ~ Οπλίτης (ακρ. ΕΠ.ΟΠ.). Βλ. μικρο~.2. αυτός που ασκεί το επάγγελμά του σωστά και ευσυνείδητα, με αυστηρή προσήλωση στη δεοντολογία· αρνητ. συνυποδ. άτομο που προτάσσει το επαγγελματικό και οικονομικό συμφέρον του: εξαιρετική ~. Είναι σωστός ~. Δουλειά ~α. Βλ. επαγγελματισμός.|| Αδίστακτος/στυγνός ~.3. (μτφ.) πρόσωπο που κάνει συστηματικά και μεθοδικά κάτι, συνήθ. κακό: (ειρων.) οι ~ες της βίας.|| (ως επίθ.) ~ κλέφτης/οπαδός. (μειωτ.) ~ φοιτητής (= αιώνιος). Εργατοπατέρας και ~ συνδικαλιστής. Πβ. εξ επαγγέλματος, κατ' επάγγελμα.|| (ΟΙΚΟΝ.) ~ πελάτης (: που διαθέτει την πείρα, τις γνώσεις και την εξειδίκευση ώστε να λαμβάνει τις δικές του επενδυτικές αποφάσεις. ΑΝΤ. ιδιώτης). ● ΣΥΜΠΛ.: ελεύθερος επαγγελματίας: πρόσωπο που ρυθμίζει μόνο του τις συνθήκες εργασίας του, χωρίς να εξαρτάται από εργοδότη: ~ ~ μηχανικός. Εργάζεται ως ~ ~. Μισθωτοί και ~οι ~ες. Πβ. αυτοαπασχολούμενος. ΣΥΝ. ελευθεροεπαγγελματίας, επαγγελματίας υγείας βλ. υγεία [< γαλλ. professionnel]
επαγγελματισμός
επαγγελματισμός [ἐπαγγελματισμός] ε-παγ-γελ-μα-τι-σμός ουσ. (αρσ.): επαγγελματική ευσυνειδησία, υπευθυνότητα, συνέπεια, εντιμότητα, τήρηση της δεοντολογίας: η εξειδίκευση/η κατάρτιση/η τεχνογνωσία και ο ~ του προσωπικού. Εργαζόμενοι που επιδεικνύουν υψηλό βαθμό ~ού. Πβ. επαγγελματικότητα. Βλ. -ισμός, υπερ~. ΑΝΤ. ερασιτεχνισμός (1) [< γαλλ. professionnalisme, 1934]
υγεία
υγεία [ὑγεία] υ-γεί-α ουσ. (θηλ.) & (λαϊκό) γεια & υγειά 1. φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού, κατάσταση σωματικής και ψυχικής ευεξίας: ατσάλινη/δημόσια/διαταραγμένη/ευαίσθητη/εύθραυστη/κλονισμένη/κοινωνική/πνευματική ~. Η ανθρώπινη ~ (= η ~ του ανθρώπου). Η ~ των ζώων/των φυτών. Περιβαλλοντική ~. Βλάπτω/καταστρέφω/προσέχω/ρισκάρω/φροντίζω την ~ μου. Βιβλιάριο/επαγγέλματα/πιστοποιητικό/ταμείο ~ας. Το χρώμα της ~ας (: κυρ. το ροδαλό). Κοινωνικοί προσδιοριστές της ~ας (: φτώχεια, ρατσισμός, σεξισμός). Κάτι έχει επιπτώσεις/κάνει καλό στην ~. Eίμαι άσχημα/πολύ καλά/περίφημα στην ~ μου. Πίνω στην υγειά σου. (ως ευχή σε γιορτή ή γενέθλια) Kαι του χρόνου με ~! Πάνω απ' όλα η ~. ~ και καλή καρδιά (: συνήθ. σε περιπτώσεις όπου δεν συνέβη κάτι επιθυμητό). Ευχές για ~ και ευτυχία. Λόγοι/προβλήματα ~ας με αναγκάζουν να πάρω άδεια. Επείγοντα περιστατικά ~ας. H κατάσταση της ~ας του δεν εμπνέει ανησυχία. Σκάει από ~/χαίρει άκρας ~ας (= είναι μια χαρά στην ~ του).2. (για κοινωνία ή κράτος) οι αρχές, οι κανόνες και γενικότ. ο τομέας των υπηρεσιών υγείας: δημόσια ~. Eθνικό Σύστημα ~ας (ακρ. EΣY). Πρωτοβάθμια (ακρ. ΠΦΥ)/δευτεροβάθμια/τριτοβάθμια φροντίδα ~ας. Παγκόσμια Oργάνωση ~ας (ακρ. ΠΟΥ). ● ΣΥΜΠΛ.: επαγγελματίας υγείας: φυσικό πρόσωπο με κατάλληλη πιστοποίηση και άδεια που παρέχει υγιεονομική περίθαλψη., Κέντρο Υγείας: σταθμός υγειονομικής περίθαλψης που βρίσκεται συνήθ. στην περιφέρεια., μοντέλο πεποιθήσεων για την υγεία: το οποίο εξετάζει τους παράγοντες που επηρεάζουν τη συμπεριφορά ενός ατόμου σε σχέση με θέματα πρόληψης ασθενειών., αγωγή υγείας βλ. αγωγή, επισκέπτης υγείας βλ. επισκέπτης, επισκέπτρια, χαρτί υγείας/τουαλέτας βλ. χαρτί, ψυχική υγεία βλ. ψυχικός ● ΦΡ.: βρίσκω την υγειά μου: (συνήθ. στο τέλος πρότασης) απαλλάσσομαι από πρόβλημα και γενικότ. ανεπιθύμητη κατάσταση: Μετακόμισα σε ήσυχη γειτονιά και βρήκα ~., και σε/εις άλλα με υγεία: ως ευχή για να υπάρξουν και άλλες ευχάριστες στιγμές και να τις χαρεί κάποιος με υγεία., με τις υγείες σου/σας!1. ως ευχή σε κάποιον που μόλις φτερνίστηκε. ΣΥΝ. γεια σου!, γείτσες 2. (ειρων.) ως έκφραση προς κάποιον που βιώνει μια αρνητική κατάσταση ή μια αποτυχία. Πβ. καλοχώνευτος.3. ως ευχή σε κάποιον που μόλις έφαγε ή ήπιε., στην υγειά (σου/του/μας) & (λογ.) εις υγείαν: τυπική ευχή σε πρόποση. ΣΥΝ. γεια μας!, εβίβα & βίβα, (για) να δεις/δει την υγειά σου/του βλ. βλέπω, εις υγείαν/στην υγεία των κορόιδων/του κορόιδου βλ. κορόιδο [< αρχ. ὑγίεια, μτγν. ὑγεία]
ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ
Πανεπιστημίου 28, 106 79, Αθήνα 210 3664700 Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.