Αναζήτηση

Χρηστικό λεξικό

  • Επιλογές αναζήτησης
Βρέθηκαν 4 εγγραφές  [0-4]


  • ζήλια ζή-λια ουσ. (θηλ.) & ζήλεια 1. έντονη επιθυμία για την απόκτηση ιδιότητας ή αγαθού που διαθέτει κάποιος· κατ' επέκτ. εχθρικό συναίσθημα απέναντι σε πρόσωπο που υπερέχει: η ~ των παιδιών.|| Προκαλεί τη ~. Τον βασανίζει η ~ για τις επιτυχίες τους. Πβ. ζηλοφθονία. 2. (ειδικότ. για σύζυγο ή εραστή) το συναίσθημα που προκαλεί η αμφιβολία και η ανασφάλεια κάποιου για την πίστη του/της συντρόφου του: Τρέφει παθολογική ~ για τη γυναίκα του. Πβ. καχυποψία. ΣΥΝ. ζηλοτυπία ● ΦΡ.: ζήλια-ψώρα (προφ.): σε περιπτώσεις που θέλουμε να κάνουμε κάποιον να ζηλέψει., κάνω ζήλιες (προφ.): κάνω σκηνές ζηλοτυπίας: Του έκανε ~, επειδή κοιτούσε άλλες., να 'ταν(ε) η ζήλια ψώρα/αν ήταν η ζήλια ψώρα, θα γέμιζε/θα κόλλαγε/θα την είχε όλη η χώρα (παροιμ.) 1. για να τονιστεί ότι οι άνθρωποι ζηλεύουν συχνά ο ένας τον άλλο. 2. σε περιπτώσεις που κάποιος τρέφει έντονα συναισθήματα ζήλιας., σκάω από τη ζήλια μου/με τρώει η ζήλια (προφ.): ζηλεύω υπερβολικά., πράσινος από τη ζήλια/από το κακό του βλ. πράσινος [< μεσν. ζήλεια, ζηλιά]
  • ζηλιάρης , α, ικο ζη-λιά-ρης επίθ. {ζηλιάρ-ηδες}: που ζηλεύει: ~ης: σύζυγος. ~α: γυναίκα. (ως ουσ.) Είναι αθεράπευτα ~ και κτητικός. Πβ. ζηλιαρόγατος, ζηλό-τυπος, -φθονος, φθονερός. [< μεσν. ζηλιάρης]
  • ζηλιάρικος , η, ο ζη-λιά-ρι-κος επίθ. (σπάν.): που εκφράζει ζήλια: ~ο: ύφος.
  • ζηλιαρόγατος, ζηλιαρόγατα ζη-λια-ρό-γα-τος ουσ. (αρσ. + θηλ.) (οικ.): άτομο που διακατέχεται από έντονη ζήλια, κυρ. ερωτική. Πβ. ζηλιάρης.

πράσινος

πράσινος, η, ο πρά-σι-νος επίθ. 1. που έχει το χρώμα των χόρτων, των φυτών που έχουν χλωροφύλλη: ~ος: βάτραχος/μαρκαδόρος/φράχτης/χλοοτάπητας. ~η: πιπεριά (βλ. κόκκινη)/σάλτσα (= πέστο)/στολή. ~ο: γρασίδι/λάχανο/φόρεμα. ~οι: βλαστοί. ~ες: ελιές/ταλιατέλες. ~α: λαχανικά/μάτια (βλ. πρασινομάτης)/σπαράγγια/φασόλια (= φασολάκια· βλ. ξερά)/φύλλα. ~α φυτά εσωτερικού χώρου. ~α: νερά (θάλασσας). Το σμαράγδι είναι ένας πολύτιμος ~ λίθος. Το ~ο χρώμα συμβολίζει τη ζωή και την ελπίδα.|| ~ος: αριθμός (= υπηρεσία τηλεφωνίας χωρίς χρέωση).|| (χιουμορ.) ~α: ανθρωπάκια (= οι εξωγήινοι).|| ~ος: χρυσός (: συνήθ. το ελαιόλαδο). Βλ. βαθυ~, σταχτο~, φαιο~, χαλκο~, χρυσο~. 2. που σχετίζεται με την οικολογία, που είναι φιλικός προς το περιβάλλον: ~ος: δακτύλιος/δήμος/πλανήτης/τουρισμός (βλ. οικοτουρισμός). ~η: ανάπτυξη/επιχειρηματικότητα/κατανάλωση/οικονομία/παραγωγή/πόλη/πολιτική/τεχνολογία. ~ο: κίνημα/κόμμα/μάρκετινγκ/μέλλον/πανεπιστήμιο/σήμα ανακύκλωσης. ~ες: επενδύσεις/ιδέες/λύσεις/μεταφορές/πρωτοβουλίες/σημαίες (: απονέμονται σε ξενοδοχεία που λαμβάνουν μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος). ~α: αυτοκίνητα/λεωφορεία (= που κινούνται με φυσικό αέριο)/καύσιμα (βλ. βιοκαύσιμα)/κτίρια/προϊόντα/τέλη κυκλοφορίας. ~α: μέτρα. ~ οδηγός για τα τρόφιμα. Στρατηγικές και κίνητρα για μετάβαση προς την ~η ενέργεια (πβ. ανανεώσιμες/εναλλακτικές πηγές/μορφές ενέργειας). Πβ. καθαρός. 3. που έχει ή καλύπτεται από πυκνή και πλούσια βλάστηση: ~ος: κήπος/λόφος. ~η: έκταση/κοιλάδα. ~ο: λιβάδι/νησί/τοπίο.|| (κατ' επέκτ.) ~ος: παράδεισος. ~η: στέγη/ταράτσα (= ταρατσόκηπος). ~ες: διαδρομές. Πβ. κατα~. 4. (κυρ. για φρούτα και λαχανικά) που δεν είναι ώριμος: ~ο: μήλο (= ξινόμηλο). ~ες: ντομάτες. ΣΥΝ. άγουρος.|| ~ος: καφές (ΑΝΤ. καβουρδισμένος). ~ο: πιπέρι (: από ανώριμους καρπούς). ● Ουσ.: πράσινο (το) 1. το δευτερεύον χρώμα που προκύπτει από την ανάμειξη μπλε και κίτρινου: ανοιχτό/απαλό/βαθύ/έντονο/ζωηρό/σκούρο ~. Γκρι-/μπλε-~. ~ κυπαρισσί/λαδί/λαχανί. Το ~ του αμυγδάλου/της ελιάς. Είναι ντυμένη στα ~α (ενν. ρούχα). 2. η βλάστηση, τα φυτά, τα δέντρα: (περι)αστικό ~. ~ και ποιότητα ζωής. Έργα/ζώνη/όαση/πάρκο/πνεύμονας/χώρος ~ίνου. Θέρετρο/σπίτι πνιγμένο στο ~. Συντήρηση του ~ου της πόλης. Μην πατάτε το ~. 3. ο φωτεινός σηματοδότης που επιτρέπει την κίνηση οχημάτων ή τη διέλευση πεζών: Περίμενε ν' ανάψει ~, για να περάσεις. Πβ. Γρηγόρης. ΑΝΤ. κόκκινο (2) ● Υποκ.: πρασινάκι (το), πρασινούλης , α, ικο, πρασινούλικος , η, ο, πρασινούτσικος , η, ο ● ΣΥΜΠΛ.: Πράσινη Εβδομάδα: η μεγαλύτερη ετήσια διάσκεψη, που διοργανώνεται με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με κύριο σκοπό την ανάδειξη των κλιματολογικών αλλαγών και τις συνέπειές τους στα τοπικά οικοσυστήματα. [< αγγλ. Green Week] , πράσινη ισοτιμία: ΟΙΚΟΝ. μηχανισμός προσαρμογής των συναλλαγματικών ισοτιμιών για τη διευκόλυνση της εμπορίας αγροτικών προϊόντων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης., πράσινη τιμή: εκπτωτική τιμή προϊόντος., πράσινη χημεία: ΧΗΜ. χρησιμοποίηση ενός συνόλου αρχών, με στόχο να μειωθεί ή να εξαλειφθεί η χρήση ή η δημιουργία επικίνδυνων ουσιών στις διεργασίες σχεδιασμού, παραγωγής και εφαρμογής των χημικών προϊόντων. [< αγγλ. green chemistry] , πράσινο κύμα (μτφ.) 1. ελεύθερη διέλευση οχημάτων από τους φωτεινούς σηματοδότες, χωρίς να ανακόπτεται η πορεία τους από το κόκκινο: Εφαρμόστηκε/λειτουργεί/τέθηκε σε ισχύ το ~ ~. 2. το οικολογικό κίνημα ως τάση. [< αγγλ. green wave] , πράσινο & (σπανιότ.) οικολογικό μάρκετινγκ: μάρκετινγκ φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων και υπηρεσιών. [< αγγλ. green marketing], πράσινο νόμισμα: δολάριο. [< αγγλ. green currency] , πράσινο πιστοποιητικό 1. έγγραφο που κατοχυρώνει τις γνώσεις, τις δεξιότητες και την επαγγελματική επάρκεια όσων ασχολούνται με αγροτικά επαγγέλματα. 2. έγγραφο που πιστοποιεί ότι ένα συγκεκριμένο ποσό ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. [< αγγλ. green certificate] , οικολογικός/περιβαλλοντικός/πράσινος φόρος βλ. φόρος, Πράσινη Βίβλος/Πράσινο Βιβλίο βλ. βίβλος, πράσινη γραμμή βλ. γραμμή, πράσινη επανάσταση βλ. επανάσταση, πράσινη ζώνη βλ. ζώνη, πράσινη κάρτα βλ. κάρτα, πράσινη σαλάτα βλ. σαλάτα, πράσινη τσόχα βλ. τσόχα, πράσινο δάνειο βλ. δάνειο, πράσινο κουτί βλ. κουτί, πράσινο τσάι βλ. τσάι, πράσινο φως βλ. φως, τα πράσινα μπερέ/οι πράσινοι μπερέδες βλ. μπερές & μπερέ ● ΦΡ.: πράσινος από τη ζήλια/από το κακό του (μτφ.): για να δηλωθεί ότι κάποιος διακατέχεται από έντονα αρνητικά συναισθήματα: Έγινε ~ ~., και πράσιν(α) άλογα βλ. άλογο, ούτε ένα πράσινο φύλλο βλ. φύλλο [< αρχ. πράσινος ‘που έχει το χρώμα του πράσου’, γαλλ. vert, αγγλ. green]

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ

  Πανεπιστημίου 28, 106 79, Αθήνα
  210 3664700
  Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Αθήνα 2023.
Τρίστηλο με έγχρωμα λήμματα, σε χαρτί βίβλου των 60γρ. διαστάσεων 21 x 29,50 εκατοστά.