Αναζήτηση

ακινητοποιημένος, η, ο [ἀκινητοποιημένος] α-κι-νη-το-ποι-η-μέ-νος επίθ. 1. που ακινητοποιείται, μένει αναγκαστικά ακίνητος: ~η: εικόνα. ~ από ατύχημα/από τον πόνο. ~ στο έδαφος/στο κρεβάτι. Όχημα ~ο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Προσωρινά ~α τρένα λόγω απεργίας/βλάβης. Ουρά ~ων αυτοκινήτων στην εθνική οδό λόγω καραμπόλας. Έβαλε το μαχαίρι στο λαιμό του και τον κράτησε ~ο. 2. (μτφ.) στάσιμος: ~η: οικονομία. Η κρατική μηχανή παραμένει ~η από την υπέρμετρη γραφειοκρατία. 3. ΟΙΚΟΝ. (για πάγια περιουσιακά στοιχεία, κυρ. επιχείρησης) που προορίζονται για χρήση από την ίδια και όχι για μεταπώληση: ~ο: κεφάλαιο. Άυλα/ενσώματα/χρηματοοικονομικά ~α στοιχεία. ● βλ. ακινητοποιώ [< γαλλ. immobilisé]

ακινητοποιώ [ἀκινητοποιῶ] α-κι-νη-το-ποι-ώ ρ. (μτβ.) {ακινητοποι-είς ..., -ώντας | ακινητοποί-ησα, -ήσει, -είται, -ήθηκε, -ηθεί, -ημένος} 1. εξαναγκάζω κάποιον ή κάτι σε ακινησία, αποτρέπω την κίνησή του: ~ τον δράστη/τον κακοποιό με αναισθητικό/χειροπέδες. ~ησε το θύμα του με την απειλή όπλου/φυσικής βίας. Ο οδηγός πατώντας το φρένο ~εί το όχημα. Η πορεία διαμαρτυρίας ~ησε την κυκλοφορία στο κέντρο (πβ. μπλοκάρω, σταματώ). Τα λεωφορεία θα ~ηθούν λόγω στάσης εργασίας.|| (ΙΑΤΡ.) ~ ένα σπασμένο πόδι. ~ τραυματία (ΑΝΤ. κινώ). Το ατύχημα τον ~ησε (πβ. παραλύω). Το τραυματισμένο μέλος ~είται με επίδεσμο/νάρθηκα (πβ. σταθεροποιώ). Βλ. -ποιώ. ΑΝΤ. κινητοποιώ (1) 2. (μτφ.) καθιστώ κάτι στάσιμο, εμποδίζω την πρόοδο: Η στάχτη του ηφαιστείου ~ησε τις αερομεταφορές. Πβ. αδρανοποιώ, καθηλώνω. 3. ΟΙΚΟΝ. (για επιχείρηση) αξιοποιώ κεφάλαια για απόκτηση πάγιων περιουσιακών στοιχείων. Βλ. ρευστοποιώ. ● βλ. ακινητοποιημένος [< γαλλ. immobiliser]

-γράφημα β' συνθετικό ουδέτερων ουσιαστικών που δηλώνει 1. κείμενο συγκεκριμένου είδους ή ύφους: ευθυμο~/ηθο~/πεζο~/χρονο~.|| Λιβελο~/πλαστο~/ρυπαρο~. 2. διαγνωστική απεικόνιση: αγγειο~/καρδιο~/σπινθηρο~. Βλ. -γράφηση. 3. εικόνα, σχέδιο ορισμένης τεχνικής: σκια~/υδατο~. Βλ. -γραφία. 4. γραφική παράσταση, διάγραμμα: σεισμο~.

ίνκτζετ [ἴνκτζετ] ίνκ-τζετ ουσ. (ουδ.) {άκλ.}: ΤΕΧΝΟΛ. εκτυπωτής που λειτουργεί με ψεκασμό μελάνης. [< αγγλ. ink-jet, 1976]

-κίνητος, η, ο: β' συνθετικό επιθέτων που δηλώνουν τον τρόπο ή το μέσο της κίνησης: αει-κίνητος/αργο~/βραδυ~/δυσ~.|| Δι~/μπροστο~/πισω~/τετρα~. Aτμο-κίνητος/βενζινο~/ηλεκτρο~/μηχανο~/πετρελαιο~/χειρο~.|| (μτφ.) Ξενο~.

ορφανός, ή, ό [ὀρφανός] ορ-φα-νός επίθ. 1. που έχει πεθάνει ο ένας ή και οι δύο γονείς του: ~ό: παιδί. ~ά: αδέρφια. Έμεινε ~ σε πολύ μικρή ηλικία. ~ από μητέρα/πατέρα/(λόγ.) μητρός/πατρός. Γεννήθηκε και μεγάλωσε ~ή. (ως ουσ.) Ανήλικοι ~οί. Σύνταξη σε χήρες και ~ά. Βλ. πεντάρφανος.|| (κατ' επέκτ.) ~ά: ζώα. 2. (μτφ.) που στερείται κάποιον ή κάτι πολύ σημαντικό: ~ές: θέσεις (εργασίας). ~ά: έργα (: αγνώστου δημιουργού). Η εταιρεία έμεινε ~ή εξαιτίας του θανάτου του || (για φαγητά χωρίς κρέας ή κιμά) ~ά: γεμιστά. Βλ. γιαλαντζί. ● ΣΥΜΠΛ.: ορφανά ακίνητα (μτφ.): αζήτητα από τον ιδιοκτήτη τους για πολλά χρόνια., ορφανό κρούσμα: ΙΑΤΡ. ασθενής για τον οποίο δεν υπάρχει δυνατότητα συσχετισμού με επιβεβαιωμένο κρούσμα, λ.χ. κορονοϊού, ή με πηγή μετάδοσης. [< αγγλ. orphan case], ορφανό φάρμακο (μτφ.): μη ευρείας κυκλοφορίας, καθώς προορίζεται για τη διάγνωση, πρόληψη ή θεραπεία σπάνιων παθήσεων. [< αγγλ. orphan drug, 1981] [< 1: αρχ. ὀρφανός, αγγλ. orphan, γαλλ. orphelin]

-ότητα (λόγ.) επίθημα αφηρημένων θηλυκών ουσιαστικών που δηλώνουν 1. κατάσταση ή χαρακτηριστικό: αυστηρ~/γνησι~/προνοητικ~. Βλ. -ύτητα.|| (ΕΚΚΛΗΣ.) Oσι~/παναγι~. Αγι~/ιερ~ (ΣΥΝ. -οσύνη). 2. (περιληπτ., παράγ. από ουσ.) σύνολο ατόμων με κοινή ιδιότητα: αδελφ~/ανθρωπ~. [< αρχ. -ότης]

-ποιώ (λόγ.) β' συνθετικό ρημάτων με τη σημασία του 1. κάνω κάτι: αξιο~ (βλ. -λογώ)/γνωστο~/ενοχο~/εντατικο~/ποινικο~.|| (με πρόθ.) Εκ~. 2. δίνω συγκεκριμένη μορφή: ψηφιο~.

ρευστοποίηση ρευ-στο-ποί-η-ση ουσ. (θηλ.) 1. ΟΙΚΟΝ. πώληση περιουσιακών στοιχείων, ώστε να μετατραπούν σε μετρητά: ~ ακίνητης περιουσίας/αξιογράφου/επένδυσης/κεφαλαίων/μετοχών/οµολόγων/τίτλων/χαρτοφυλακίου. Οι επενδυτές προχώρησαν σε ~ κερδών. Πβ. εξαργύρωση. Βλ. ακινητοποίηση, εκκαθάριση. 2. ΦΥΣ. μετατροπή σώματος σε ρευστό ή αύξηση της ρευστότητάς του: ~ των αερίων/του εδάφους (λόγω σεισμού)/μετάλλου.|| Τα υγρά βοηθούν στη ~ των εκκρίσεων της μύτης και του λαιμού. Πβ. υγροποίηση. Βλ. -ποίηση. ΑΝΤ. στερεοποίηση [< 1: γαλλ. liquidation 2: γαλλ. fluidification]

ρευστοποιώ [ρευστοποιῶ] ρευ-στο-ποι-ώ ρ. (μτβ.) {ρευστοποί-ησα, -είται, -ήθηκε, -ημένος, -ώντας} 1. ΟΙΚΟΝ. ανταλλάσσω περιουσιακά στοιχεία με ρευστό χρήμα: ~ημένα: κεφάλαια. Πβ. εξαργυρώνω. Βλ. ακινητοποιώ. 2. ΦΥΣ. κάνω κάτι ρευστό: Δυνατό καθαριστικό που ~εί το γράσο. ~ημένη: άμμος/άσφαλτος. ~ημένο: υλικό. Πβ. τήκω. Βλ. -ποιώ. ΣΥΝ. υγροποιώ ΑΝΤ. στερεοποιώ [< 1: γαλλ. liquider 2: γαλλ. fluidifier]