γιγαντοοθόνη γι-γα-ντο-ο-θό-νη ουσ. (θηλ.): μεγάλων διαστάσεων οθόνη προβολής εικόνας και ήχου σε μεγάλο κοινό θεατών: η ~ του κινηματογράφου. Παρακολούθησαν τον αγώνα/τη συναυλία από ~. Πβ. βιντεοοθόνη. [< αγγλ. giant screen]
γιγαντώνω γι-γα-ντώ-νω ρ. (μτβ.) {γιγάντω-σε, -σει, -θηκε, -θεί, γιγαντών-οντας, γιγαντω-μένος} (συνήθ. αρνητ. συνυποδ.): δίνω σε κάτι πολύ μεγάλη δύναμη ή τεράστιες διαστάσεις: Πολιτική που εκτρέφει και ~ει τη γραφειοκρατία/τη διαπλοκή. Πβ. ενδυναμώνω, ενισχύω.|| Ο ανταγωνισμός/η κρίση/το χάσμα (ολοένα και) ~εται (= εντείνεται, μεγαλώνει). Πβ. θεριεύω.
γιγάντωση γι-γά-ντω-ση ουσ. (θηλ.) & (προφ.) γιγάντωμα (το): (συνήθ. αρνητ. συνυποδ.) πολύ μεγάλη και ραγδαία αύξηση, ενίσχυση, διεύρυνση: ανεξέλεγκτη/επικίνδυνη ~ της ανεργίας. Άναρχη ~ των πόλεων (πβ. αστικοποίηση). ~ του Δημόσιου Τομέα (= υδροκεφαλισμός)/του κράτους (= συγκεντρωτισμός· βλ. αποκέντρωση)/των πολυεθνικών (βλ. συγχώνευση). Πβ. ενδυνάμωση, επέκταση, μεγάλωμα. ΣΥΝ. γιγαντισμός (1)
γιγαχέρτζ γι-γα-χέρτζ ουσ. (ουδ.) {άκλ.} & γιγαχέρτς (συντομ. GHz): ΦΥΣ. μονάδα μέτρησης της συχνότητας ή (ειδικότ. ΠΛΗΡΟΦ.) της ταχύτητας εκτέλεσης μικροεντολών ανά δευτερόλεπτο, ίση με ένα δισεκατομμύριο χερτζ: Ο επεξεργαστής τρέχει στα ... ~. Βλ. κιλο-, μεγα-χέρτζ. [< αγγλ. gigahertz, 1964]
γίγνεσθαι γί-γνε-σθαι ουσ. (ουδ.) {άκλ.} 1. (λόγ.) η μεταβαλλόμενη κατάσταση σε κάποιον τομέα, οι εξελίξεις: το διεθνές/επιχειρηματικό/εργασιακό/ιστορικό/κοινωνικό/πνευματικό/πολιτικό ~. Η πορεία του οικονομικού ~. Αναβάθμιση του πολιτιστικού ~.2. ΦΙΛΟΣ. η συνεχής κίνηση και μεταβολή των πάντων: το αιώνιο/κοσμικό ~. Πβ. τα πάντα ρει. Βλ. είναι. ● ΦΡ.: εν τω γίγνεσθαι (αρχαιοπρ.): στη φάση της δημιουργίας και της εξέλιξής του: παρακολούθηση ενός έργου/μιας κατάστασης ~ ~. [< αρχ. γίγνεσθαι]
αγριόγιδο [ἀγριόγιδο] α-γρι-ό-γι-δο ουσ. (ουδ.): ΖΩΟΛ. είδος άγριας γίδας (επιστ. ονομασ. Rupicapra rupicapra balcanica) με όρθια αγκιστροειδή κέρατα και καφέ τρίχωμα, το οποίο απαντάται σε βραχώδη ορεινά συγκροτήματα της βαλκανικής χερσονήσου. Βλ. αγριοκάτσικο.
αιγο- & αιγό-
αιγο- & αιγό- (λόγ.) & (προφ.) γιδο- & γιδό-: α' συνθετικό ουσιαστικών που αναφέρονται στην κατσίκα: αιγο-βοσκός/~ειδή/~τροφία. Αιγό-κλημα. Γιδο-πρόβατα.
βοοειδή
βοοειδή [βοοειδῆ] βο-ο-ει-δή ουσ. (ουδ.) (τα) {σπάν. στον εν. βοοειδές}: ΖΩΟΛ. ομάδα μεγαλόσωμων τετράποδων μηρυκαστικών (επιστ. ονομασ. Bovidae) που έχουν κέρατα (βόδια, βουβάλια, αντιλόπες, βίσονες): ~ γαλακτοπαραγωγής/κρεατοπαραγωγής. Βλ. αιγο-, προβατο-ειδή. [< μτγν. βοοειδής ‘που μοιάζει με βόδι’, γαλλ. bovidés]
γεγές
γεγές γε-γές ουσ. (αρσ.) & γιεγιές (παλαιότ.-μειωτ.): νεαρός επηρεασμένος στο ντύσιμο και στη συμπεριφορά από την αμερικανική και βρετανική μουσική της δεκαετίας του 1960. Πβ. χίπης. Βλ. -ές, τεντιμπόης. [< γαλλ. yéyé, 1962]
γιγάντωση γι-γά-ντω-ση ουσ. (θηλ.) & (προφ.) γιγάντωμα (το): (συνήθ. αρνητ. συνυποδ.) πολύ μεγάλη και ραγδαία αύξηση, ενίσχυση, διεύρυνση: ανεξέλεγκτη/επικίνδυνη ~ της ανεργίας. Άναρχη ~ των πόλεων (πβ. αστικοποίηση). ~ του Δημόσιου Τομέα (= υδροκεφαλισμός)/του κράτους (= συγκεντρωτισμός· βλ. αποκέντρωση)/των πολυεθνικών (βλ. συγχώνευση). Πβ. ενδυνάμωση, επέκταση, μεγάλωμα. ΣΥΝ. γιγαντισμός (1)
είναι
είναι [εἶναι] εί-ναι ουσ. (ουδ.) 1. ψυχή, ψυχισμός: Έδωσε/συμμετείχε με όλο της το ~.2. (μτφ.) ό,τι πιο σημαντικό στη ζωή κάποιου: Είσαι το ~ (= η ζωή) μου!3. ΦΙΛΟΣ. η πραγματικότητα· η αληθινή υπόσταση ενός όντος: φαίνεσθαι και ~. ΑΝΤ. γίγνεσθαι (2) [< αρχ. εἶναι, γερμ. Sein, γαλλ. être]
κιλο-
κιλο-: ΜΕΤΡΟΛ. α' συνθετικό μονάδων μέτρησης που δηλώνει το πολλαπλάσιο κατά χίλια: ~βάτ/~μπάιτ/~χέρτζ. Πβ. χιλιο-. Βλ. μεγα-, μιλι-.
-μαχία
-μαχία (λόγ.) επίθημα θηλυκών ουσιαστικών που αναφέρεται σε συμπλοκή ή αντιπαράθεση και ειδικότ. 1. στους αντιπάλους: (μτφ.) γιγαντο~/τιτανο~. Kοκορο~.|| (σπανιότ. στο αντικείμενο, στον στόχο) Ταυρο~.2. στον χώρο διεξαγωγής: αερο~/ναυ~/οδο~/πεζο~.3. στον τρόπο ή το μέσο: αντι~/αψι~/τηλε~.|| Mονο~. Συμ~.|| Αρματο~/λασπο~/ξιφο~/πυγ~. Λογο~.4. στην αιτία: εικονο~.
τσέλιγκας
τσέλιγκας τσέ-λι-γκας ουσ. (αρσ.) {-ες κ. -άδες} (λαϊκό) 1. αυτός που έχει στην κατοχή του μεγάλο κοπάδι ζώων, κυρ. αιγοπροβάτων. 2. (παλαιότ.) αρχηγός τσελιγκάτου. [< σλαβ. çelnik]
Πανεπιστημίου 28, 106 79, Αθήνα 210 3664700 Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
