Αναζήτηση

-αιμία: επίθημα για τον σχηματισμό θηλυκών ουσιαστικών που δηλώνουν ασθένειες του αίματος: αν~/βακτηρ~/γλυκ~/λευχ~/σηψ~.|| Καθαρο~.

αναθεωρημένος, η, ο [ἀναθεωρημένος] α-να-θε-ω-ρη-μέ-νος επίθ. (λόγ.): που έχει αναθεωρηθεί: ~ος: κανονισμός/νόμος/προϋπολογισμός. ~η: έκδοση βιβλίου (βλ. ανατύπωση, επανέκδοση). ~ο: άρθρο του Συντάγματος/πρόγραμμα/σχέδιο. ~ες: διατάξεις/οδηγίες. ● βλ. αναθεωρώ

αναθυμάμαι & αναθυμούμαι [ἀναθυμᾶμαι] α-να-θυ-μά-μαι ρ. (μτβ.) {αναθυμ-άσαι ... | -ήθηκα, -ούμενος} (λαϊκό-λογοτ.): φέρνω στον νου, ανακαλώ στη μνήμη, συνήθ. νοσταλγικά: ~ αγαπημένα πρόσωπα/όμορφες στιγμές/τα περασμένα. ΣΥΝ. αναλογίζομαι (2), αναπολώ, ανατρέχω (2) [< μεσν. αναθυμάμαι]

ανατρέφω [ἀνατρέφω] α-να-τρέ-φω ρ. (μτβ.) {ανάθρε-ψα (λόγ.) ανέθρε-ψα, αναθρέ-ψει, ανατρά-φηκα (λόγ. ανετράφη, μτχ. ανατραφ-είς -είσα, -έν), αναθρεμμένος, ανατρέφ-οντας} & αναθρέφω 1. μεριμνώ για ή αναλαμβάνω τη διατροφή, την ανάπτυξη και την αγωγή κάποιου· τον μεγαλώνω: ~φηκε με τις φροντίδες της γιαγιάς του/σ' ένα οικογενειακό περιβάλλον γεμάτο αγάπη. Τον ~ψαν με κόπους (= ανέστησαν). Ζώα που έχουν ~φεί στην αιχμαλωσία. 2. διαπαιδαγωγώ: Βιβλίο που ~ψε γενιές και γενιές. ~φηκε με τις αρχές του ... Άνθρωπος αναθρεμμένος με την κλασική παιδεία. Πβ. γαλουχώ, μορφώνω. Βλ. κακο-, καλο-αναθρεμμένος. [< αρχ. ἀνατρέφω, μεσν. αναθρέφω]

απλαστικός, ή, ό [ἀπλαστικός] α-πλα-στι-κός επίθ.: μόνο στο ● ΣΥΜΠΛ.: απλαστική αναιμία: ΙΑΤΡ. αναστολή της παραγωγής ερυθρών αιμοσφαιρίων που οφείλεται σε δυσλειτουργία του μυελού: επίκτητη ~ ~. Πβ. μυελική απλασία. Βλ. αιμο-, ερυθρο-ποίηση, μυελοπάθεια. [< αγγλ. aplastic anaemia, 1952]

διαφθορά δι-α-φθο-ρά ουσ. (θηλ.): η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του διαφθείρω: ηθική ~ (πβ. έκλυση των ηθών, εκμαυλισμός, εξαχρείωση). ~ των συνειδήσεων/της ψυχής.|| Οικονομική/πολιτική ~. Καταπολέμηση/πάταξη της ~άς (βλ. διαπλοκή, δωροδοκία, ρουσφέτι, σκάνδαλο). Πβ. αποσύνθεση, σήψη, φαυλότητα. Βλ. διαφάνεια. [< αρχ. διαφθορά]

δρεπανοκυτταρικός, ή, ό δρε-πα-νο-κυτ-τα-ρι-κός επίθ.: ΒΙΟΛ.- ΙΑΤΡ. που σχετίζεται με τα δρεπανοκύτταρα: ~ή: κρίση/νόσος. ~ά: σύνδρομα. ● ΣΥΜΠΛ.: δρεπανοκυτταρική αναιμία: κληρονομική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από την παρουσία παθολογικής αιμοσφαιρίνης στα ερυθροκύτταρα, τα οποία μοιάζουν με δρεπάνι, προκαλώντας απόφραξη των τριχοειδών αγγείων, ελλιπή οξυγόνωση του αίματος και βλάβη στους ιστούς: ετερόζυγη/ομόζυγη ~ ~. Βλ. αιμοσφαιρινοπάθειες. [< γαλλ. anémie falciforme, αγγλ. sickle cell an(a)emia] [< γαλλ. Drépanocytaire, αγγλ. drepanocytic]

ενάγων, ουσα, ον [ἐνάγων] ε-νά-γων επίθ./ουσ.: ΝΟΜ. ο διάδικος που έχει καταθέσει την αγωγή: Απορρίφθηκε το αίτημα των ~όντων για καταβολή αποζημίωσης. Πβ. εγκαλών, κατήγορος, μηνυτής. Βλ. εναγόμενος.|| (ως επίθ.) Η ~ουσα Αρχή. [< μτγν. ἐνάγων]

μεσογειακός, ή, ό με-σο-γει-α-κός επίθ.: που αναφέρεται στη Μεσόγειο Θάλασσα, στις χώρες που βρέχονται ή βρίσκονται γύρω από αυτή ή/και στους κατοίκους τους: ~ός: χώρος. ~ή: βλάστηση (: αείφυλλη και σκληρόφυλλη). ~ό: ταμπεραμέντο. ~ές: ακτές. ~ά: αλίπεδα/προϊόντα (π.χ. βαμβάκι, καπνός, λάδι). (με κεφαλ. Μ) ~οί Αγώνες (: αθλητική διοργάνωση που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια και στην οποία συμμετέχουν αθλητές από ~ές χώρες). Πβ. παραμεσόγειος. Βλ. ευρω~. ● ΣΥΜΠΛ.: μεσογειακή αναιμία: ΙΑΤΡ. κληρονομική αιμολυτική αναιμία που χαρακτηρίζεται από μειωμένο ρυθμό σύνθεσης μίας ή περισσοτέρων αλυσίδων αιμοσφαιρίνης: στίγμα ~ής ~ας. ΣΥΝ. θαλασσαιμία [< αγγλ. mediterranean anemia, 1936] , μεσογειακή διατροφή & δίαιτα/κουζίνα: η οποία είναι πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως, ψάρια, ξηρούς καρπούς και έχει ως κύρια πηγή λιπαρών το ελαιόλαδο: η ~ ~ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο διαβήτη και καρδιαγγειακών νοσημάτων. [< αγγλ. Mediterranean diet, 1928] , μεσογειακό κλίμα βλ. κλίμα, οικογενής μεσογειακός πυρετός βλ. πυρετός, φώκια μονάχους μονάχους βλ. φώκια [< γαλλ. méditerranéen, αγγλ. mediterranean]

σιδηροπενικός, ή, ό σι-δη-ρο-πε-νι-κός επίθ.: ΙΑΤΡ. που αναφέρεται στη σιδηροπενία: ~ή: δυσφαγία. ● ΣΥΜΠΛ.: σιδηροπενική αναιμία: που οφείλεται σε χαμηλά επίπεδα σιδήρου στον οργανισμό. [< αγγλ. sideropenic, 1939, γαλλ. sidéropénique]

-τέος, α, ο (λόγ.): επίθημα ρηματικών επιθέτων∙ δηλώνει ενέργεια που πρέπει να γίνει: αμελη~/αποδοκιμασ~/απορριπ~/πληρω~/προστατευ~. Βλ. -τός.|| (ουσιαστικοπ.) Οι εισακ-τέοι/μετεξετασ~.|| (ΜΑΘ.) Αφαιρε~/διαιρε~/μειω~/προσθε~.