Αναζήτηση

Χρηστικό λεξικό

  • Επιλογές αναζήτησης
Βρέθηκαν 58767 εγγραφές  [180-200]


  • -ερό : παραγωγικό επίθημα ουδέτερων ουσιαστικών∙ δηλώνει δοχείο για την αποθήκευση υγρού, αντικείμενο με συγκεκριμένη χρήση: τσαγ(ι)~ (πβ. -ιέρα).|| Mπιμπ~.|| Φυσ~.|| Μπανι~/μπολ~.
  • -ερός , ή, ό: επίθημα για την παραγωγή επιθέτων που δηλώνουν χαρακτηριστικό, ιδιότητα ή σύσταση: βλαβ~/βροχ~/γυαλιστ~/ζοφ~/θλιβ~/λυπητ~/τρομ~/τρυφ~/τυχ~/φθον~/φοβ~.|| Bαμβακ~.
  • -ές {-έδες}: κατάληξη για τον σχηματισμό αρσενικών ουσιαστικών από δάνειες κυρ. λέξεις: αμαν~/βαλ~/καναπ~/καφ~/μεζ~/μενεξ~/μιναρ~/μπαξ~/μπερ~/ναργιλ~/τενεκ~/φιδ~/φραπ~.
  • -έσα : κατάληξη θηλυκών ουσιαστικών για τη δήλωση τίτλου ευγενείας, επαγγέλματος ή ιδιότητας: (κυρ. παλαιότ.) κοντ~.|| (ειρων.) Γιατρ~.|| Mετρ~.
  • -έστατος , η, ο: κατάληξη του απόλυτου υπερθετικού βαθμού των επιθέτων σε -ης και -ής: ακριβ~/εμφαν~/ευγεν~/προσφιλ~. Βλ. -ιστος, -ότατος, -ύτατος. ● επίρρ.: -έστατα
  • -έστερος , η, ο: κατάληξη του συγκριτικού και του σχετικού υπερθετικού (με πρόταξη του οριστικού άρθ.) των επιθέτων σε -ης και -ής: (ο) ακριβ~/αληθ~/διαρκ~/εμφαν~/επικρατ~/επιμελ~/ευγεν~/λαοφιλ~/συνηθ~. Βλ. -ότερος, -ύτερος. ● επίρρ.: -έστερα
  • -έτα : κατάληξη για τον σχηματισμό θηλυκών ουσιαστικών από δάνειες κυρ. λέξεις: βεντ~/βιολ~/ετικ~/ζακ~/κασ~/κλακ~/κοκ~/κοτολ~/κροκ~/μακ~/μαριον~/μοτοσικλ~/μπαγκ~/ομελ~/οπερ~/παλ~/πλακ~/ρακ~/ροζ~/ρουκ~/ρουλ~/σιλου~/τουαλ~/τριπλ~/τρομπ~/φουρκ~.
  • -ετηρίδα {-ετηρίδας (λόγ.) -ετηρίδος}: επίθημα θηλυκών ουσιαστικών∙ συνδυάζεται με απόλυτο αριθμητικό για τη δήλωση συγκεκριμένου αριθμού ετών ή της επετείου για τη συμπλήρωσή τους: δεκα~/εκατοντα~/πεντηκοντα~/χιλι~. Πβ. -ετία.
  • -ετής , ής, ές {-ετούς | -ετείς (ουδ. -ετή)} (λόγ.) επίθημα που δηλώνει 1. ορισμένη ηλικία ή διάρκεια ετών: δεκα~/εικοσα~/τριακοντα~/πεντηκοντα~/εκατοντα~. Ολιγο~/πολυ-ετής. Βλ. -χρονος. 2. (ουσιαστικοπ., μόνο σε αρσ. και θηλ.) φοιτητή που βρίσκεται σε συγκεκριμένο έτος σπουδών: πρωτο~/δευτερο~/τριτο~/τεταρτο~/πεμπτο~.
  • -ετία : επίθημα θηλυκών ουσιαστικών∙ συνδυάζεται με απόλυτο αριθμητικό για τη δήλωση συγκεκριμένου αριθμού ετών ή σπανιότ. της επετείου για τη συμπλήρωσή τους: δι~/τετρα~/εξα~/επτα~/δεκα~/εικοσα~/εκατοντα~/χιλι~. Πβ. -ετηρίδα.|| Πολυ~. Βλ. -ετής.
  • -ετός , ή, ό βλ. -τός
  • -εύω, -εύομαι κατάληξη ρημάτων που παράγονται από 1. ουσιαστικά· δηλώνει εκτέλεση ή εκπλήρωση της ενέργειας που εκφράζει το θέμα: βραβ-εύω/εκπαιδ~/θριαμβ~/ρεζιλ~. 2. από επίθετα ή ουσιαστικά· δηλώνει την απόδοση ή απόκτηση συγκεκριμένου χαρακτηριστικού: ανακατ-εύω (πβ. ανακατ-ώνω)/γενικ~/δυσκολ~/εξωτερικ~/νοστιμ~ (πβ. -ίζω).|| Προεδρ-εύω/πρωθυπουργ~.
  • -εώνας βλ. -ώνας
  • -ζουμο (το) & (σπάν.) -ζούμι: επίθημα ουδέτερων ουσιαστικών που δηλώνει το ζωμό της λέξης του πρώτου συνθετικού: καροτό~, κολλυβό~, κοτό~, κρεατό~, κρεμμυδό~, λαχανό~, λεμονό~, ντοματό~, πορτοκαλό~, ραδικό~, ρεβιθό~, ψαρό~.
  • 1 & -ή: κατάληξη ουσιαστικών θηλυκού γένους: βάσ-η/κυβέρνησ~/όρεξ~. Ανταμοιβ-ή/πηγ~/τιμ~.
  • 2 & -ή: επίθημα για τον σχηματισμό του θηλυκού γένους 1. ουσιαστικών που δηλώνουν ιδιότητα ή εθνικότητα, καταγωγή: ξαδέλφ-η/φίλ~. Αδερφ-ή/αλλοδαπ~.|| Ινδ-ή. Πβ. -ίνα1, -ισσα, -τρα1. 2. επιθέτων σε -ος, -η, -ο, -ός, -ή, -ό και -ός, -ή/-ιά, -ό: βάσιμ-η/μάται~. Γελαστ-ή/δυνατ~/λιτ~.|| Ζόρικ-η/(προφ.) -ια. Βλ. -ικός.
  • -ηδόν (λόγ.): επίθημα για τον σχηματισμό τροπικών επιρρημάτων: βαθμ~/βροχ~/κρουν~/πρην~/σωρ~.|| (κυρ. χιουμορ.) Κλοτσ~. Βλ. -δην.
  • -ήθρα επίθημα θηλυκών ουσιαστικών που δηλώνει 1. όργανο: δαχτυλ~/καντηλ~/ουρ~. 2. τόπο: κηρ~/κολυμπ~/(νερο)τσουλ~.
  • -ηλάτης {-ηλατών} (λόγ.) & (λαϊκό) -λάτης: επίθημα αρσενικών ουσιαστικών που δηλώνει τον οδηγό, συνήθ. μεταφορικού μέσου: αρματ~.|| Κωπ~/ποδ~.|| Ζευγο-λάτης.|| Στρατ~.
  • -ηλός , ή, ό: επίθημα για τον σχηματισμό επιθέτων∙ δηλώνει χαρακτηριστικό γνώρισμα ή ιδιότητα: απατ~/σιωπ~/σφριγ~/τρυφ~/χαμ~.

-δην

-δην (λόγ.): επίθημα επιρρημάτων που δηλώνουν τρόπο: άρ~/διαρρή~/καταλογά~/συλλήβ~/συστά~/τροχά~. Βλ. -ηδόν. ΔΗΝ

-ετής

-ετής, ής, ές {-ετούς | -ετείς (ουδ. -ετή)} (λόγ.) επίθημα που δηλώνει 1. ορισμένη ηλικία ή διάρκεια ετών: δεκα~/εικοσα~/τριακοντα~/πεντηκοντα~/εκατοντα~. Ολιγο~/πολυ-ετής. Βλ. -χρονος. 2. (ουσιαστικοπ., μόνο σε αρσ. και θηλ.) φοιτητή που βρίσκεται σε συγκεκριμένο έτος σπουδών: πρωτο~/δευτερο~/τριτο~/τεταρτο~/πεμπτο~.

-ικος

-ικος, η, ο {(σπανιότ.-προφ.) θηλ. -ικια} επίθημα 1. για τον σχηματισμό επιθέτων που δηλώνουν ιδιότητα: γέρ~/τεμπέλ~/τσιφούτ~. 2. για την προσαρμογή κυρ. λόγιων επιθέτων σε -ης: αυθάδ~ (κ. αυθάδης).

-ιστός

-ιστός, ή, ό βλ. -τός

-ότερος

-ότερος, η, ο {(θηλ. λόγ.) -οτέρα}: κατάληξη του συγκριτικού και του σχετικού υπερθετικού (με πρόταξη του οριστικού άρθ.) των επιθέτων σε -ός και -ος: (ο) μικρ-ότερος/νοστιμ~/παλαι~/συντομ~. Βλ. -έστερος, -ύτερος.|| Χειρ-ότερος (κακός)/περισσ~ (πολύς).|| (χωρ. θετικό βαθμό) Προτιμ-ότερος. ● επίρρ.: -ότερα

-τός

-τός, ή, ό επίθημα ρηματικών επιθέτων∙ δηλώνει ότι αυτό που προσδιορίζεται 1. μπορεί να δεχτεί, να κάνει ή να προκαλέσει κάτι, είναι άξιο για ό,τι εκφράζει το θέμα: κινη~/φορη~. Mετακλη~. Αγαπη~/επιθυμη~/ζηλευ~. 2. έχει κάποιο σταθερό χαρακτηριστικό: κοφ~/σκεπασ~/σταυρω~/τρυπη~/χτυπη~.|| (ουσιαστικοπ.) (Το) πλεχ-τό. 3. συμβαίνει με συγκεκριμένο τρόπο: ψιθυρισ~. ● βλ. -στός

-χρονος

-χρονος, η, ο β' συνθετικό που δηλώνει 1. ορισμένη ηλικία ή διάρκεια ετών: δεκά~/τρί~.|| (συχνά ουσιαστικοπ.) (Το) πεντά~ο. Τα εξηντά~α (: για συμπλήρωση εξήντα χρόνων από ορισμένο γεγονός).|| Δί~η φοίτηση (πβ. -ετής). 2. συγκεκριμένη χρονική σχέση: ισό~/ταυτό~.|| (ουσιαστικοπ.) (Το) προτερό~ο/υστερό~ο.

-ώνας

-ώνας επίθημα περιληπτ. αρσενικών ουσιαστικών με αναφορά σε 1. καλλιεργήσιμη έκταση ή τόπο με συγκεκριμένη βλάστηση: αμπελ~/ελαι~/πορτοκαλε~. Ορυζ~ (πβ. -καλλιέργεια).|| Θαμν~/καλαμι~/πευκ~. 2. ειδικό χώρο στέγασης ανθρώπων, φύλαξης ζώων ή αποθήκευσης αγροτικών προϊόντων: στρατ~.|| Ορνιθ~/περιστερ~.|| Αχυρ~.

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ

  Πανεπιστημίου 28, 106 79, Αθήνα
  210 3664700
  Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Αθήνα 2023.
Τρίστηλο με έγχρωμα λήμματα, σε χαρτί βίβλου των 60γρ. διαστάσεων 21 x 29,50 εκατοστά.